کوردستان روژهه لات نیوز+شناخت بيشتر از لك و لكستان كه يكى از طوايف بزرك كوردستان به شمار مى آيد
لَک نام طوایفی است ساکن در غرب ایران که به زبان لکی سخن می‌گویند. به دلیل نزدیکی زبانی و فرهنگی، برخی منابع لک‌ها را شاخه‌ای از کردها و برخی دیگر جزئی از لرها در نظر گرفته‌اند.
ئاماده کردنی ئاسو کرماشانی
لک‌ها جنوبی‌ترین گروه از طوایف کرد ایران هستند. و چون در آغاز پیدایی و تجمع خود حدودأ صد هزار خانه بوده‌اند، آنها را «لک»؛ یعنی، «صد هزار» نامیدند.مهمترین ایلات لک عبارتند از کاوشوند و زردلان ، جلالوند، عثمانوند،ایل مافی , ایل باجلان و ایل بیرانوند که در نواحی ایلام و کرمانشاه و لرستان ماوا داشته‌اند. .
طوایف لک که در لرستان زندگی می‌کنند غیر از طوایف لر هستند. شاه عباس اوّل در دورهٔ صفویه لک‌ها را به لرستان منتقل کرد و درآنجا سکونت داد و طایفهٔ «سلسله» که قبلاً در منطقهٔ ماهی‌دشت کرمانشاه ساکن بود و طایفهٔ «دلفان» در قرن سوم تیولی در شمال لرستان داشته‌اند و طایفهٔ «باجلان» از منطقهٔ موصل آمده‌است. در دوره قاجار، به علت انتقام گیری از زندیه، بسیاری از طوایف لک، منقرض و به نقاط مختلف پراکنده شده‌اند.
لک‌های پیشکوه قویاً خود را لر می‌دانند و لک‌های پشتکوه پیوندهای قوی فرهنگی هم با لرها و هم با کردها نشان می‌دهند. Anonby, Erik John, Kurdish or Luri? Laki’s disputed identity in the Luristan province.
برخی منابع لکی را در پیوستار تدریجی فارسی-لری-گورانی در میان لری و گورانی قرار داده ولی همانندی‌های آن بیشتر به سمت لری می‌دانند. Anonby, Erik John, Kurdish or برخی زبان‌شناسان هم لکی را کاملاً در دستهٔ لری طبقه‌بندی کرده‌اند.
زین‌العابدین شیروانی مؤلف سفرنامه بستان‌السیاحه در سده ۱۹ میلادی لک‌ها را جزئی از گروه‌های لر آورده‌است. در دوران معاصر نیز ح. ایزدپناه گردآورنده فرهنگ لغات لکی، لک‌ها را لر می‌داند و کرد خواندن آنها را یک سوء تفاهم می‌نامد. از نظر او به این خاطر که در قدیم در منابع تاریخی واژه کرد در بسیاری موارد برای همه کوچنشینان و رمه‌گردان فلات ایران بکار می‌رفته، گاه لک‌ها و لرها و دیگران را با نام کرد (کوچنشین) نامیده‌اند.ز شچاعت این قوم زیاد نام برده شده در تاریخ ایران حتی در زمان نادر شاه هسته ی اصلی سپاه نادر را لک تشکیل می دادند ودر زمان جنگ جهانی اول توانستند مانع ورود سپاه روس به منطقه ی لرستان شوند وحتی سران لک ولر بودند که مانع دستیابی انگلیس به ثروت های ملی ایران شدند ودر زمان جنگ ایران وعراق رشادت های بسیاری نشان دادند حتی گفته شده قویترین سلاح به دست های ایران را داشته اند ودر زمان مشروطیت هم لک های کرماشناه به فرماندهی یار محمد کرمانشاهی نقش بزرگی ایفا کردند وبه قول جناب کسروی تاریخ مشروطه پنهان مانده است یار محمد خان یکی از سمبل های بزرگ مشروطه بوده واین قوم در قیام علیه حکومت پهلوی نقش به سزایی داشته اند که چندین مدت علیه حکومت پهلوی مقاومت کرده اند وحتی در روز اول ورود نیروهای رضا خان خیلی از فرماندهان رضا خان گیر افتاده ودر خرم آباد توسط ایل بیرانوند اعدام شدند ونیروهای رضا خان شکست خوردند ولی بعد از مدتی به علت خیانت اطرافیان وداشتن هواپیما توانستند لرستان را اشغال کنند واین ایل در زمان محمد رضاشاه هم هوشنگ اعظمی لرستانی مبارزه در کوههای لرستان داشته وحتی در نهضت جنگل هم لر ولک نقش بسزایی داشتند در تمام تاریخ هااز شجاعت این قوم نوشته شدودر زمان محمد خان قاجار چونکه با لک ها داغ دیرینه داشت تمام اسناد تاریخی آن ها را نابود کردو12000لک را کشتند ولی وطن پرستی قوم لک بر کسی پوشیده نیست . منابعی دیگر نیز گویش لکی را در شاخه زبان‌های کردی از شاخه زبان‌های ایرانی‌تبار غربی طبقه بندی می‌کنند. [۱۰] Kurdish language – Britannica Online Encyclopedia[۱۱]
محل تمركز لک‌ها در غرب ايران
محتویات
۱ محل زندگی لک‌ها در غرب ایران
۲ جستارهای وابسته
۳ پانویس
۴ پیوند به بیرون
محل زندگی لک‌ها در غرب ایران
لک‌ها در سرتاسر ایران پخش شده‌اند، ولی در غرب ایران تمرکز بیشتری دارند.
با استقرار مملکت داری به شیوه نوین و تقسیم کشور به واحدهای سیاسی به نام‌های ایالات، ولایات و آنگاه استان‌ها، لک‌ها نیز، بین چندین واحد کشوری تقسیم شدند. امروزه لک‌ها در غرب ایران، عمدتا در استانهای لرستان، همدان، ایلام، کرمانشاه، کردستان، زنجان، و آذربایجان غربی، زندگی می‌کنند.
ایل چهاردولی در منطقه چهاردولی شهرستان شاهین‌دژ در جنوب آذربایجان غربی و شهرستان قروه در جنوب شرقی استان کردستان و شهرستان اسدآباد در غرب استان همدان ساکن هستند و با زبان لکی صحبت می‌کنند.
سکونتگاه اصلی لک‌ها شرق و شمال و غرب لرستان، جنوب و غرب استان همدان، شرق استان کرمانشاه و شرق استان ایلام است. لک‌ها بیشتر در شهرهای، الشتر، نورآباد، کوهدشت، هرسین، کنگاور، صحنه، شیروان، چرداول، دره‌شهر، آبدانان، تویسرکان، نهاوند، کرمانشاه و خرم‌آباد و همدان ساکنند. در غرب ایران لک‌ها را پشتکوهی و فیلی نیز می‌خوانند. حوزه گسترش گویش لکی عبارت است از:
۱- بخش چغلوندی یا هرو در شرق لرستان. طایفه بیرانوندازطوایف لک هستند.
۲- شهرستان سلسله یا الشتر در شمال شرقی لرستان.
۳- شهرستان دلفان یا نورآباد در شمال غربی لرستان
۴- شهرستان کوهدشت در غرب لرستان، بخش کونانی با طایفه‌هایی همچون ایتیوند، اولادقباد، آینن، آزادبخت، گراوند و شاهیوند، نورعلی.
۵- شرق استان کرمانشاه در مناطق کنگاور، صحنه و هرسین. اهالی هرسین و طوایف کاکاوند، بالاوند، جلالوند و عثمانوند که در مسیر مرز بین کردهای ایل کلهر و ایل زنگنه و لرستان واقع شده‌اند به گویش لکی تکلم می‌کنند.
۶- شهرستان‌های دره شهر وشیروان وچرداول آبدانان در جنوب شرقی استان ایلام.
۷- بخش‌هایی از طوایف لک در کرکوک و خانقین در کردستان عراق، سکونت دارند. در کردستان عراق تعداد گویشوران لک بیشتر از ایران است.
۸- بخش‌هایی از طوایف لک در کردستان ترکیه، سکونت دارند.
مردم لک در پی مهاجرت‌ها در بیرون از لکستان (منطقه لک‌نشین زاگرس) نیز یافت می‌شوند. برای نمونه دهستان لکستان در در استان آذربایجان غربی و عده‌ای از ساکنان میانکاله و روستای زاغ‌مرز از توابع بهشهر مازندران خود را لک می‌دانند. چهاردولی‌ها نیز از لک‌ها هستند و تیره‌هایی از لک‌ها در استانهای قزوین و خراسان ساکن هستند. ئاماده کردنی ئاسو کرماشانی
http://eastkurdistan.wordpress.com
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر